Inhoudsopgave
Herkomst
De rode variant van de Pygocentrus nattereri is met afstand de meest voorkomende en makkelijkst verkrijgbare soort piranha. Het is een sterke vis, weliswaar nerveus en schuw van karakter, maar de ideale ‘instap-piranha’. Ironisch genoeg is de Rode Piranha een van de drie piranha-soorten die als potentieel gevaarlijk wordt beschouwd, en indien men de naam “piranha” hoort, is dit de vis die men zich direct voor de geest haalt. is zeer wijdverbreid in rivieren en beken in centraal en zuidelijk Zuid Amerika ten oosten van het Andes-gebergte en ten noorden van de Rio Parana/Paraguay in Argentinië en Paraguay. Daarnaast wordt deze soort gevonden in kustrivieren in het oosten van Brazilië en is hij uitgezet in kunstmatige vijvers in het noord-oosten van Brazilië, ten bate van de locale voedselvoorziening en de internationale aquariumvis-handel. De gele (Ternetzi) variant wordt verder naar het zuiden, in de koelere wateren van de Rio Parana en Rio Paraguay aangetroffen.
Pygocentrus nattereri – Roodbuik Piranha
Pygocentrus nattereri kent een groot aantal verschijningsvormen, patronen en kleuren, afhankelijk van de vindplaats in het wild (geografische variëteiten). Sommige exemplaren hebben een bloedrode buik en onderkaak (zogenaamde “Super Redbellies”), anderen meer oranje of zelfs geel (de “Ternetzi-variant”). Deze verschillen worden veroorzaakt door verschillen in habitat (camouflage), water chemie, dieet, aan- of afwezigheid van sterke stroming, en andere factoren.
De kleur van de buik loopt op tot ongeveer halverwege de zijlijn: daarboven is het lichaam donkerder van kleur: zilver-kleurig, staalgrijs, blauwachtig, zwart, soms zelfs met een groenige of paarsige gloed. Naar mate de vis ouder wordt, worden de flanken bedekt met kleine zilveren schubben, die onder de juiste lichtinval een prachtig iriserend effect hebben.
De borst-, buik- en anaalvinnen zijn meestal globaal dezelfde kleur als de buik (meestal iets donkerder), terwijl de andere vinnen doorschijnend grijs of zwart zijn. De staartvin kent een heldere verticale band door het midden, en is groot en krachtig, waardoor de Rode Piranha korte afstanden zeer snel kan overbruggen.
Het profiel van de kop is convex, met een bijzonder krachtige en gespierde onderkaak bezet met messcherpe driehoekige tanden. De bovenkaak bevat soortgelijke tanden, maar dan kleiner van formaat: als de vis zijn bek sluit, passen tanden van boven- en onderkaak precies in elkaar, als het ware als een berenval. De tanden worden hooguit een paar millimeter groot, en worden per rij vervangen: piranha’s blijven gedurende praktisch hun hele leven tanden wisselen. Alleen bijzonder oude exemplaren willen nog wel eens permanent tanden missen.
De ogen zijn in de meeste gevallen rood van kleur (vanaf een centimeter of 8-10: jongere exemplaren hebben zilveren ogen). Er is echter ook een aantal geografische varianten met zilveren ogen. Een donkere band loopt diagonaal door het oog ter camouflage. De neusgaten zijn goed zichtbaar, en voorzien van een kleine huidflap die waterstromen de neus in geleiden: piranha’s hebben een bijzonder goed ontwikkelde reukzin, en kunnen tot op grote afstand bloed in het water opmerken.
Jonge Rode Piranha’s zijn zilverkleurig, bedekt met zwarte stippen, en de kop heeft een meer concaaf profiel. Als ze een lengte van zo’n 5-8 centimeter hebben bereikt verschijnt langzaam de kenmerkende rode kleuring van buik en vinnen. Als ze nog een paar centimeter groter zijn begint de bovenkant van de flanken langzaam donkerder te worden. Na 16-20 maanden zijn piranha’s volwassen en geslachtsrijp, en zien ze eruit zoals boven beschreven.
Naarmate piranha’s ouder worden wordt de aanvankelijk felle kleuring steeds valer, waarbij wildvang exemplaren over het algemeen feller van kleur zijn en langer hun kleuren behouden dan hun gekweekte verwanten. Maar uiteindelijk worden Rode Piranha’s bijna zwart op de flanken, met nog slechts vale verkleuringen. Minder kleurrijk, maar zeker niet minder indrukwekkend!
Maximale grootte: Alhoewel deze soort 40 centimeter in lengte kan bereiken wordt hij in gevangenschap zelden groter dan 25 – 30 centimeter.
Afwijkende/unieke uiterlijkheden:
- Heldere ogen
- Duidelijk zwarte vlek op de schouders
Inrichting
Rode piranha’s zijn berucht vanwege hun nerveuze en zelfs schichtige karakter (dit in schril contrast met hun sterk overdreven reputatie): zo lang de vissen niet gewend zijn aan menselijke aanwezigheid in het algemeen, en hun ‘baasje’ in het bijzonder, zijn ze geneigd om bij het minste of geringste in paniek door de bak te schieten op zoek naar een schuilplaats. Daar een piranha in paniek weinig oog heeft voor zijn omgeving is het af te raden decoratiestukken te gebruiken met scherpe kanten, daar dit tot verwondingen kan leiden, dat op zijn beurt de aandacht van hongerige groepsgenoten kan trekken of tot secundaire infecties kan leiden. Ronde stukken kienhout, kiezelstenen en veel planten zijn daarentegen uitstekend geschikt voor de inrichting van een piranha-aquarium, en de aanwezigheid ervan zal een kalmerend effect op de vissen hebben.
Een krachtig filter-systeem is een absolute vereiste, aangezien deze roofvissen grote hoeveelheden afvalstoffen produceren en nogal slordige eters zijn. Een filter met minimaal een capaciteit van minimaal 1,5x het aquarium is ten zeerste aan te raden.
Een stromingspomp kan geplaatst worden om het water wat extra in beweging te brengen, maar houd er rekening mee dat deze dieren van nature niet in snelstromend water leven.
Voeding
Gekweekte Roodbuik Piranha’s zijn bijzonder makkelijk als het op voeren aankomt: praktisch alle voedselsoorten, geprepareerd alsook levend, wordt zonder problemen geaccepteerd. Denk aan items als vis (filets, bevroren en levend), schaaldieren en kreeftachtigen (garnalen, krill, krab en kreeft, mosselen), insecten (regenwormen, meelwormen, vliegen) en voor de ‘liefhebbers’ van horror in het aquarium zelfs kleine zoogdieren (muizen, ratten, hamsters – zeker niet aanbevolen vanwege de kans op verwondingen, de introductie van ziektekiemen en de rotzooi waar je mee blijft zitten – haar in de filters!).
Daarnaast kan op kleine schaal, dat wil zeggen niet vaker dan eens per maand bij wijze van traktatie, rundvlees, varkensvlees, gevogelte of orgaanvlees (runderhart) gevoerd worden: zorg ervoor dat het 100% vetvrij is en vrij van kruiden, specerijen en andere onnatuurlijke toevoegingen, daar piranha’s moeite hebben met het verteren van deze stoffen (vanwege het inherent hogere vetgehalte moeten deze items dan ook zeer spaarzaam gevoerd worden!).
Naast dit dierlijke dieet kunnen ook geprepareerde voedsel-items zoals droogvoer met dierlijke en/of plantaardige bestanddelen (pellets, tabletten, vlokken), gevriesdroogd en bevroren voer (muggenlarven, bloedwormen) en in sommige gevallen zelfs groenten, fruit, zaden en noten.
Wat men ook kiest als hoofdmoot van het dieet, het is van belang om een zo gevarieerd mogelijk dieet aan te bieden. Een uitstekende manier om een voedzaam en afwisselend dieet op te zetten is het zelf maken van voederblokjes: maak een grof mengsel van de ingrediënten die je wil gebruiken en eventueel vitaminepreparaten / voedingssupplementen, vermeng dit met gelatine, en giet het mengsel in een ijsblokjesvorm. Vries dit vervolgens in.
Rode piranha’s, net als de andere Pygocentrus-piranha’s, vangen hun prooi door actieve jacht: piranha’s vallen in groepsverband scholen vissen aan, en nemen beten uit alles waar ze hun tanden in kunnen zetten. Verwonde prooidieren worden vervolgens opgejaagd en verslonden door de groep. Dit opjagen kan geruime tijd duren, daar piranha’s weliswaar behoorlijk snel zwemmende vissen zijn, maar hoge snelheden maar kort kunnen volhouden.
Solitaire vissen vertrouwen meer op de hinderlaag-techniek: vanuit een verstop plaats storten ze zich op nietsvermoedende prooivissen, om in de meeste gevallen met een bek vol schubben en vinnen er vandoor te gaan in plaats van de vis te doden.
Karakter
Pygocentrus nattereri is met afstand de meest voorkomende en makkelijkst verkrijgbare soort piranha. Het is een sterke vis, weliswaar nerveus en schuw van karakter, maar de ideale ‘instap-piranha’. Ironisch genoeg is de Rode Piranha een van de drie piranha-soorten die als potentieel gevaarlijk wordt beschouwd, en indien men de naam “piranha” hoort, is dit de vis die men zich direct voor de geest haalt.
Kweek
De Rode Piranha wordt regelmatig in gevangenschap gekweekt. Klik hier voor een zeer uitgebreid kweekverslag.
Piranha’s houden voor beginners
Speciaal voor degenen die willen beginnen met Piranha’s hebben we het artikel Piranha’s houden voor beginners. Lees dit zeker door voordat je overweegt om deze fraaie dieren aan te schaffen!
Video
Auteur
Aldert
Copyright foto’s
J. de Lange
